Het grootste deel van Nederland heeft zomervakantie en dat betekent volop tijd om nieuwe hardlooproutes uit te proberen. Na de vroege ochtenduren stijgt het kwik deze dagen al snel boven de 20 graden en dan worden lange duurlopen voor veel lopers al minder aantrekkelijk. Daarom tien bossen uitgelicht om koel je kilometers te maken, met routetips en waar mogelijk een GPX-bestand.
Utrechtse Heuvelrug
Een zandrug in zowel de provincie Noord-Holland als Utrecht, waarschijnlijk zo’n 150.000 jaar geleden ontstaan, in de voorlaatste ijstijd. De Heuvelrug strekt zo’n 50 kilometer uit en kent een hoogste punt van 69,2 meter (Amerongse Berg). Bos, heidegebieden en stuifzanden zijn alom vertegenwoordigd in de NS Trail Utrechtse Heuvelrug. Handig, want de start van deze 31-kilometerlange route ligt direct naast station Rhenen en finishen doe je op het perron van Driebergen-Zeist (route). Vind je 330 hoogtemeters wat veel, maar wil je wel de Amerongse Berg bedwingen, dan kun je kiezen voor het Boswachterspad bij het Landalpark. Met gele pictogrammen is een route van 8 kilometer uitgezet, waarbij op een goede dag vanaf de Elsterkop 20 kilometer ver kan worden uitgekeken (route).
Veluwezoom
5000 hectare natuurgebied op de Veluwe, met afwisselend loofbomen, heide en hier en daar een zandverstuiving. De Veluwezoom nodigt uit tot hardlopen, over de betonnen fietspaadjes of smalle trails. Eén van de toonaangevende hardlooproutes over het terrein is de Zevenheuvelenroute. Je denkt misschien: Zevenheuvelen? Dat is toch Nijmegen? Klopt, maar de twee routes over de Veluwezoom zijn beschikbaar gesteld dankzij de bijdrage van deelnemers aan de Zevenheuvelenloop. De 7,5 kilometer kun je starten bij parkeerplaats Lappendeken. Verwacht intensieve klimmeters, met onderweg de 70 meter hoge Rouwenberg (route). Er is ook een lange route van 15 kilometer, die op hetzelfde punt begint, maar al snel ander zand en grind kent (route). Beiden zijn tevens met gele bordjes met pijlen te volgen.
Lees ook: Tijdschema atletiek Olympische Spelen (1 t/m 11 augustus)
Meijendel
Geen bos, maar dit grootste aaneengesloten duingebied in Zuid-Holland kent ook plekken om even voor de hitte te schuilen. Tussen Leiden en Den Haag kan dat goed met de gelijknamige NS-trail, tussen beide centrale stations. In Leiden moet je even vier asfaltkilometers voor je rekening nemen, dan volgt al snel Wassenaar, maar daarna word je beloond met kilometers onverharde paden. Ruim 2,5 kilometer over het strand richting Scheveningen volgt, waarna Meijendel, de Waalsdorper Vlakte, Landgoed Clingendael en het Haagse Bos elkaar opvolgen. Uiteindelijk goed voor 27 kilometer Randstadtrail, met toch grotendeels zachte ondergrond aanwezig (route). Vind je dit iets te gek, maar wil je toch genieten van stuivende zandduinen, hakhoutbosjes en natte duinvalleien? Dan is Rondje Meijendel van 6 of 15,5 kilometer een optie (route).
Montferland
Tussen het stadje ‘s-Heerenberg en de dorpen Beek en Zeddam ligt het Bergherbos, in de volksmond het Montferland. Een heuvelachtig Gelders bosgebied, grenzend aan Duitsland, waar je kunt klimmen tot 91,6 meter hoogte (Hettenheuvel). Zo’n 200.000 jaar geleden is het bos ontstaan door gletsjers in de voorlaatste ijstijd, die stuwwallen veroorzaakten. 25 jaar lang voerde de Montferland Run langs dit gebied, de najaarsklassieker die in zijn huidige vorm van de kalender is verdwenen. Wie van een korte, maar venijnig steile route wil proeven, kan de gele bordjes volgen vanaf parkeerplaats Hettenheuvel voor 4,5 kilometer met zo’n 70 hoogtemeters (route). Trailfanaten kunnen hun hart ophalen aan de Toppenronde: 28 kilometer met zo’n 400 hoogtemeters (route).
Schoorlse Duinen
Ten westen van het toeristische Noord-Hollandse dorpje Schoorl liggen de hoogste (55,4 meter) en breedste (5 kilometer) duinen van Nederland. In het duingebied, duizend jaar geleden ontstaan door zandverstuiving, vond in 2014 één van de eerste edities van de Duinentrail plaats. De route start bij de Sportlaan in Schoorl en bestaat los van het aanloopstuk voor 99 procent uit onverharde paden. 30,5 kilometer telt de hele route over bospaden, zandpaden, hei, zandduinen, strand en karresporen, met een ronde van zo’n 12 en 18 kilometer. Afsnijd opties genoeg (route). Start je liever aan de voet van de duinen en vind je 11 kilometer wel voldoende, dan kun je kiezen voor de route Duinheidewandeling. Vanaf het Buitencentrum voert de route langs de mooiste heidevelden, waarbij honden niet zijn toegestaan (route).
De Hardloopnetwerk nieuwsbrief lezen? Ontvang elke maandag de hoogtepunten van afgelopen week in je mailbox.
Loonse en Drunense Duinen
Duinen vind je ook in Noord-Brabant, tussen Waalwijk, ‘s-Hertogenbosch en Tilburg. Ruim 3500 hectare groot, ontstaan in de late middeleeuwen en sinds 2002 een nationaal park, waar droge zandverstuivingen, naaldbos en beekdallen samenkomen. Aan de westrand ligt een heel groot pretpark, één van de mooiere mountainbikeroutes loopt door het gebied, maar intensief trailen kan ook uitstekend in de Brabantse Sahara. Starten voor een route van een ruime 17 kilometer kan bij de Roestelberg, waarna heide, duinen en rustgevende paden elkaar afwisselen (route). Vanaf hetzelfde horecapunt belandt je ook al snel in het stuifzand bij de route van zo’n 5,5 kilometer, waarin voor droge voeten en de rust van broedvogels soms een omleiding is opgenomen. Met gele pijltjes is deze route richting de N261 te volgen (route).
Westerschouwen
Deze boswachterij is de grootste van Zeeland, gelegen aan de kust van het eiland Schouwen-Duiveland. Samen met de Meeuwenduinen, de Verklikkerduinen en de Vroongronden is het onderdeel van de beschermde Kop van Schouwen, een Natura2000-gebied. Maar als hardloper is er voldoende gelegenheid te genieten van stranden, graslanden, duinplassen en veel verschillende vogels. Een afwisselende route van 21,8 kilometer met 110 hoogtemeters start in het dorp Burgh en loopt via enkele lussen richting de 50 meter hoge Westerlichttoren, één van de hoogste vuurtorens van Nederland. Via het strand wordt vervolgens via het gehucht Westerschouwen weer op de startplaats afgekoerst (route). Een kortere en verhardere route is te vinden vanaf het toeristische dorp Burgh-Haamstede: 12,4 kilometer, ook met zicht op het zweefvliegveld (route).
Dwingelderveld
Het grootste natte heidegebied in West-Europa ligt in Drenthe, Nationaal Park Dwingelderveld. Bij Dwingeloo, tussen Hoogeveen en Assen, kan de trailrunner zijn hard op aan onder andere de Dwingeloosche Heide. Verwacht de eeuwenoude graanakker de Ruiner Es, met granen afgewisseld met akkerkruiden en korenbloemen. Ook de bosrijke Anserdennen en heidevlaktes, vennen en verschillende bomen kom je tegen in deze 23 kilometer, op enkele wegen na onverhard (route). Vanaf Natuurpunt Spier, vlakbij de afslag Dwingeloo van de A28, kun je ook kiezen voor de Boswandeling Spier van 5,5 kilometer, gemarkeerd met witte wandelbordjes. Bos, vennen, boerenland, jeneverbesstruiken en heidevelden volgen elkaar op, waarna bij terugkomst uitgebreid keuze is voor een versnapering (route).
Drentsche Aa
Tegen de provinciegrens met Friesland en Groningen aan ligt dit Nationaal Park, tevens de naam van de rivier. Van Deurze, een dorp nabij Assen, en het noordelijker gelegen Deurzerdiep. Vanaf Toeganspoort Deurze, waar 50 parkeerplaatsen te vinden zijn, is de rode route van 8 kilometer te volgen (route). Onderweg kom je kronkelende beekjes, het voormalig landbouwgebied Horstmaat, het voormalig zwembad, de vispassage en kampontginning de Uitkamp tegen. De voorheen meanderende beekjes, bovenlopen van de Drentsche Aa, zijn in de jaren 70 rechtgetrokken zodat het water snel naar het Noord-Willemskanaal stroomde. De blauwe route van 5,5 kilometer laat ook veel van het beek- en esdorpenlandschap zien en is ook met gekleurde houten paaltjes aangegeven (route).
Sint-Pietersberg
In ons lijstje kan de bergachtigste streek van Nederland natuurlijk niet ontbreken: Zuid-Limburg. Aan de rand van Maastricht ligt de Sint-Pietersberg, met een top van 171 meter. Deze 8 kilometer lange heuvelrug kent een rijke geschiedenis, te beginnen met de Keltische of Romeinse verdedigingslinie in de eerste eeuw voor Christus. Toeristen vergapen zich nu aan de monumentale hoeves, musea en gangen, tunnels en grotten onder de heuvel. Wie zowel het centrum van Maastricht als de helling van de Sint-Pietersberg wil bezichtigen, kan kiezen voor de route van 14,6 kilometer en 150 hoogtemeters, aan weerszijden van de Maas (route). Door middel van de groene rechthoekjes vanaf Fort Sint Pieter is een veelzijdige route van 5,4 kilometer te belopen. Hierin is naast het fort de kasteelruïne Lichtenberg, de oehoevallei, buitengoed Slavante en de mergelgroeve opgenomen (route).
Foto’s: Erik van Leeuwen & Natuurmonumenten
- Het jaar van Sifan Hassan
- De Nederlandse marathonranglijst van 2024 (mannen en vrouwen)
- Onze 42 favoriete hardloopboeken
- Verbeter je kracht en flexibiliteit: De 5 beste kuitoefeningen
- Valencia Marathon (alle uitslagen) en interview Björn Koreman