"dam tot dam"

De tweede Marathon Major van het jaar is de marathon van Londen. Na een editie met alleen toplopers zullen op zondag 3 oktober weer ruim 40.000 hardlopers meedoen aan de tweede grootste marathon van Europa. Zoals we van Londen gewend zijn, zien we weer een deelnemersveld waar je u tegen zegt. De Nederlandse Jip Vastenburg is tot 21,1 kilometer haas voor de damesgroep, die op jacht gaat naar WK-kwalificatie.

Joyciline Jepkosgei wint de 41e editie van de marathon van Londen. De Keniaanse komt als eerste over de finish in tijd van 2:17.43, waarmee ze haar persoonlijk record flink aanscherpt! De Ethiopiërs Degitu Azimeraw (tweede in 2:17.58) en Ashete Bekere (derde in 2:18.18) maken het podium in Londen compleet. Beide atleten lopen ook onder hun beste tijd ooit! De snelste Britse is Charlotte Purdue, die dankzij haar 2:23.26 tiende wordt, haar persoonlijk record met twee minuten verbeterd en nu derde Britse vrouw ooit is op de marathon! Sisay Lemma wint de mannenrace en komt in 2:04:01 over de finish voor Buckingham Palace. De Ethiopiër troeft in de laatste kilometers de Keniaan Vincent Kipchumba (2:04.28) en de Ethiopiër Mosinet Geremew (2:04.41) af. Philip Sesemann voltooit een succesvol marathondebuut met de zevende plaats en 2:12.58, waardoor hij als eerste Brit over de finish komt!

Voor de start van de elitelopers en de massa stond de race voor wheelers op het programma. Twee Nederlanders kwamen in actie tijdens de marathon. Nikita den Boer eindigt als vierde na 1:44.54, slechts drie seconden achter de nummers twee en drie! Margriet van den Broek finisht in de top tien dankzij haar 2:06.00!

Klik hier voor alle uitslagen van de London Marathon.

De Virgin Money London Marathon start zoals gebruikelijk in de wijk Blackheath. De deelnemers komen tijdens de 26,2 mijl het schip de Cutty Sark tegen en lopen over de welbekende Tower Bridge. De finishlijn ligt traditiegetrouw op The Mall, voor Buckingham Palace. De marathon staat bekend als het grootste jaarlijkse geldinzamelingsevenement ter wereld. Veel deelnemers lopen verkleed de 42,2 kilometer. Sinds de eerste editie in 2019 is meer dan 1 miljard pond opgehaald voor goede doelen.

The Mall staat naast de koninklijke hofhouding van Engeland bekend om de vele toptijden die er werden neergezet. In 2003 noteerde de Britse Paula Radcliffe een fabelachtige 2:15.25 noteerde. Dat wereldrecord zou vijftien jaar staan. Eliud Kipchoge kwam twee jaar geleden na 2:02.37 over de finish, de derde tijd ooit gelopen op de marathon.

Dit jaar zijn er meerdere kanshebbers voor een tijd die in de buurt kan komen van het parcoursrecord van Kipchoge. Vier mannen die meedoen aan de 41e editie hebben al eens 2 uur en 3 minuten of sneller gelopen. Mosinet Geremew is de tweede snelste man ooit in Londen en staat zondag weer aan de start. Ook Birhanu Legese, Evans Chebet en Titus Erkiru zullen de strijd aangaan. De winnaar van vorig jaar, de Ethiopiër Shura Kitata, gaat voor zijn tweede overwinning in de hoofdstad van Engeland.

Brigid Kosgei is de te kloppen vrouw in de vrouwenrace. De zilveren medaillewinnaars van de Olympische marathon is wereldrecordhouder met 2:14.04. De Keniaanse is gebrand op de hattrick in Londen, want ze won de race ook al in 2019 en 2020. Acht lopers in het vrouwenveld hebben ooit een tijd onder de 2 uur en 20 minuten gerealiseerd. Degitu Azimeraw en Ashete Bekere, de winnaars van respectievelijk de Amsterdam en Berlijn Marathon, zijn ook kanshebbers voor een podiumplaats in Engeland.

Om 9:00 uur (Nederlandse tijd) starten de elitevrouwen en om 9:30 uur vertrekken de elitemannen en de recreanten. De London Marathon is zondag live te zien op televisie. Tussen 9:00 en 11:00 uur is de wedstrijd te volgen op BBC Two en vanaf 11:00 tot en met 16:30 uur op BBC One.

Meer informatie over de wedstrijd vind je hier.

Foto: London Marathon

• Nederlandse titels halve marathon voor Frank Futselaar en Maureen Koster
• Frank Futselaar hongerig naar NK halve marathon: ‘Planning loopt tot hier’
• Review: Brooks Hyperion Max 2
• De Nederlandse marathonranglijst van 2024 (mannen en vrouwen)
• Jesse Fokkenrood verlaat Valley Running Team: ‘Ik miste sparringspartners’

Onlangs publiceerde de Amerikaanse auteur Jed Brickner een interessant artikel waarin hij data verzamelde van de grote atletiektoernooien zoals Olympische Spelen en Diamond League wedstrijden. Met de ingewonnen data probeerde hij de invloed van de baanindeling op de te leveren prestatie te duiden. Bovendien kreeg hij zo een overzicht van de snelste tijden die ooit wereldwijd werden gelopen in de diverse banen, een soort wereldrecords per baan dus.

Bert Vreeswijk schreef op baan-atletiek.nl, aan de hand van het onderzoek, een artikel over de invloed van de baanindeling op je prestatie. Het gaat hier om de sprintnummer met bocht, dit zijn de 200 meter, 400 meter, 400 meter horden en de estafette onderdelen, zowel bij de mannen als vrouwen. Jed Brickner vergeleek in zijn onderzoek de beste prestaties van de wereldtoppers die geleverd werden in baan 1 tot en met baan 8 of 9. Dit leverde interessante gegevens op. Hieronder vind je de verzamelde global data voor de 400 meter horden voor dames (met de prestatie van Femke Bol), 200 meter mannen en 400 meter mannen.

Voorkeursbanen

Bij navraag bij atleten van wereldklasse kwam Jed Brickner bovendien al spoedig tot de conclusie dat veel topatleten hun voorkeur gaven aan de banen 3, 4 en 5. Uitzonderingen hierop vormden bijvoorbeeld in de jaren ’90 Michael Johnson die zijn 200 meter en 400 meter het liefst liep in baan 2, en de Noor Karsten Warholm die zijn wereldrecords op de 400 meter horden liep in baan 8 (46.87) en baan 7 (46.70) en in Tokio tijdens de Olympische Spelen in baan 6 (45.94). Ook is het duidelijk dat tijdens invitatiewedstrijden atleten het liefst kiezen om te lopen in de middelste banen. Nederlands 400 meter horden loopster Femke Bol geeft dan ook duidelijk haar voorkeur aan baan 3 en liep in Tokio tijdens de Olympische Spelen in baan 5 naar haar Nederlandse recordtijd (52.03). Terwijl normaliter in de trainingsopbouw van de atleet vooral wordt gekeken naar technische en conditionele factoren, blijkt tijdens de disciplines waar bochten moeten worden gelopen duidelijk dat ook andere aspecten een belangrijke rol spelen bij de te leveren prestaties.

Lees ook: Alle uitslagen outdoor baanwedstrijden 2021

Overzicht en invloed van de centrifugale kracht

Atleten geven vaak als reden voor hun voorkeur voor het starten in een bepaalde baan aan dat ze bij de middelste banen “overzicht” hebben op de concurrentie. In de buitenste banen 7 tot 9 missen zij dit overzicht en is het psychisch lastiger voor hen, omdat ze niemand voor zich zien lopen en dus niet kunnen ‘jagen’, maar zelf het juiste eigen sprinttempo moet kiezen. Een voordeel echter in de buitenste banen is dat er minder ‘bochtmeters’ hoeven te worden gelopen, want in deze banen start men al ver in de bocht en zijn de bochten minder scherp. Dit kan met name voor de 400 meter horden een voordeel opleveren, omdat je bij het lopen van de bocht minder hoeft “bij te sturen” dan in de binnenste banen die een beduidend scherpere curve hebben, en je meer op je pasritme kunt focussen om steeds goed voor de horde uit te komen. Het lopen van bochten is bovendien een kwaliteit apart in de 200 meter, de estafetteloop -voor de eerste en derde loper bij de 4 x 100 meter– en lange hordennummers en vraagt om een specialistisch ontwikkeld gevoel van de atleet. Ook van de adductoren spiergroepen – de spieren aan de binnenzijde van het bovenbeen en die de knie naar binnen sturen – wordt meer arbeid gevergd. Met name geldt dit voor de banen 1 en 2 bij de 200 meter en de estafette startloper en derde loper. Opgemerkt dient nog te worden dat de startende atleet zijn startblok al enigszins naar binnen gericht opstelt om de bocht goed in te kunnen gaan.

Het natuurkundig krachtenspel in de bochten

We hebben bij het bochtenlopen te maken met een natuurkundig krachtenspel tussen de centrifugale (middelpuntvliedende) kracht en zijn tegenhanger de centripetale (middelpuntzoekende) kracht. In dit krachtenspel moeten atleten die in de binnenste banen starten beduidend meer bijsturen en vechten tegen de centrifugale krachten die hen uit de bocht dreigen te drukken. Om dit “uit de bocht vliegen” te voorkomen past de atleet zijn loophouding aan en helt hij met het lichaam naar binnen waardoor het lichaamszwaartepunt gunstig komt te liggen in combinatie met de frictie tijdens het grondcontact van de voeten. De daardoor ontstane tegengestelde centripetale kracht brengt het krachtenspel in evenwicht en daardoor kan de atleet zijn cirkelvormige beweging handhaven. De optredende centrifugale kracht tijdens het lopen van een bocht op hoge snelheid kost de lopers veel spierkracht, met name door de noodzaak om tijdens elke stap bij te sturen om met die snelheid de bocht goed door te komen.

Dit bijsturen is met name mogelijk doordat de atleet tijdens elke pas extra stuwingsturing moet geven met het buitenste been, op het moment wanneer de voet in de steunfase met de spikes wrijving- en grondcontact heeft. Op die manier wijzigt de atleet steeds zijn bewegingsrichting tijdens het lopen van de bocht (zie afbeelding hieronder). Dit wringen in de bochten gaat echter veelal ten koste van de ontspanning in de looptechniek, wat duidelijk te zien is tijdens filmopnames. Het lopen van een goede bocht vraagt dan ook extra aandacht in de training en dit moet zeker niet onderschat worden.  

Dezelfde natuurkundige principes en het krachtenspel van centrifugale en centripetale krachten bij het nemen van bochten gaan trouwens ook op voor bijvoorbeeld de aanloop bij de fosbury flop, tijdens het fietsen, langebaan schaatsen en shorttrack schaatsen.

Samengevat lijkt wel vast te staan dat de atletiekprestaties in de zogenaamde ‘bochtdisciplines’ beïnvloed worden door de baanindeling.

Lees ook: Dit moet je drinken tijdens de marathon

• Nederlandse titels halve marathon voor Frank Futselaar en Maureen Koster
• Frank Futselaar hongerig naar NK halve marathon: ‘Planning loopt tot hier’
• Review: Brooks Hyperion Max 2
• De Nederlandse marathonranglijst van 2024 (mannen en vrouwen)
• Jesse Fokkenrood verlaat Valley Running Team: ‘Ik miste sparringspartners’

Zondag 26 september is het tijd voor de eerste World Marathon Major van het jaar: de marathon van Berlijn! In de Duitse hoofdstad doet Kenenisa Bekele een aanval op het wereldrecord.

De winst in de 46e editie van de marathon van Berlijn gaat naar de Ethiopiër Guye Adola. Met 2:05.45 troeft hij de Keniaan Bethwel Yegon in de slotfase af. De Ethiopiër Kenenisa Bekele heeft in de eerste helft van de race al veel moeite met het hoge wereldrecordtempo en wordt uiteindelijk derde. Goytom Gebreslase komt, in haar eerste marathon, als eerste vrouw over de finish na 2:20.09. Duits kampioen worden Philipp Pflieger (2:15.01) en Rabea Schöneborn (2:28.48). Frank Futselaar heeft Pflieger een halve marathon gehaast. Futselaar stapt uit na 1:05.56, iets minder hard dan de beoogde doorkomsttijd na 21,1 kilometer. Ook de Deense haas Thijs Nijhuis haakt af rond de helft van de marathon. De warme weersomstandigheden en het hoge aanvangstempo maken echte toptijden niet mogelijk. Klik hier voor alle uitslagen van de marathon van Berlijn.

De eerste Marathon Major van het jaar is achter de rug. Zondag 3 oktober staat de volgende alweer op het programma: Londen!

Berlijn kent een rijke erelijst aan marathonhistorie. Elf wereldrecords werden in de stad gelopen en zes van de tien snelste mannen ooit liepen hun snelste tijd in Berlijn. In 2014 realiseerde Dennis Kimetto op het razendsnelle parcours een verbazingwekkende 2:02.57. In 2016 kwam Kenenisa Bekele achter de Brandenburger Tor zes seconden te kort om zich de beste van de wereld te noemen. Twee jaar later maakte Eliud Kipchoge in Berlijn indruk door met 2:01.39 een dikke minuut onder de oude toptijd te lopen. In 2019 verbaasde Bekele vriend en vijand door op hetzelfde parcours weer heel dicht bij het wereldrecord te zitten. Slechts twee tellen kwam hij te kort.

De marathontijden die Bekele net niet de geschiedenisboeken in brachten (2:01.41 en 2:03.03) bleven aan hem knagen. En dus start hij tijdens de 46e editie van de Berlijn Marathon met maar één doel: een tijd onder het wereldrecord. Het Ethiopische loopwonder is inmiddels 39 jaar, maar voelt zich sterk. Een aantal teamgenoten van het NN Running Team moeten hem in Duitsland naar een tijd in de 2 uur en 1 minuut loodsen. De geplande doorkomsttijd halverwege is 1:01.00, waarna er dus nog moet worden versneld in de tweede helft van de race.

Frank Futselaar gaat zondagochtend ook van start aan de Straße des 17. Juni in Berlijn. Samen met de Deen Thijs Nijhuis gaat hij proberen de Duitser Philipp Pflieger naar een tijd onder de 2 uur en 11 minuten te hazen. Futselaar gaat weg op het tempo 3:06 per kilometer en wil minimaal tot de helft meelopen. De gevraagde doorkomsttijd na 21,1 kilometer is 1:05.30. Voor de Nederlander is het een goede test in aanloop naar de Amsterdam Marathon over drie weken, waar hij gaat strijden voor de nationale titel.

De Berlijn Marathon wordt vanaf 9:00 uur live uitgezonden op de Duitse televisiezender ARD. De start van de 42,195 kilometer is om 9:15 uur. Meer informatie over de wedstrijd vind je hier.

Hoofdfoto: NN Running Team

View this post on Instagram

Shared post on Time