Almaz Ayana heeft vandaag de TCS Amsterdam Marathon gewonnen in een parcoursrecord van 2.17.20. De laatste kilometers soleerde de 30-jarige Ethiopische naar de winst onder luid gejuich van het publiek in het Olympisch Stadion. De Olympisch kampioene 10.000 meter van Rio de Janeiro (2016) liep hiermee de snelste debuuttijd ooit. Bij de mannen triomfeerde Tsegaye Getachew. De 25-jarige Ethiopiër kwam na 2.04.49 over de streep en verbrak zijn persoonlijk record, na een sensationele strijd om de winst.
Ayana, één van de grootste atlete aller tijden, begon overtuigend aan haar eerste marathon. Met soepele passen baande ze zich door de straten van Amsterdam. De omstandigheden op het snelle stadsparcours onder een blauwe hemel waren ideaal. De Afrikaanse loopster was lang in het gezelschap van twee hazen en haar twee debuterende landgenotes Genzebe Dibaba en Tsehay Gemechu. De tussentijden waren al veelbelovend: na 21,1 km kwamen zij door in 1.09.26.
Vanaf het Vondelpark (38 km) was er geen maat te trekken op Ayana, ze gaat ervandoor en volbrengt haar droomdebuut in een historische tijd van 2.17.20. Naast de snelste debuterende tijd op de klassieke afstand, is het de zevende tijd aller tijden. Het oude parcoursrecord in Amsterdam stond op 2.17.57 (Angela Tanui (Ken) 2021). “Ik heb hier geen woorden voor. Dit is heel speciaal en ik ben heel blij”, vertelde de Olympisch kampioene na haar race. “Het waren lastige jaren na mijn Olympische titel in 2016. Met blessures en pijn. Ik ben mijn man, zoon en management dankbaar voor alle steun.”
Bijzonder: alle vrouwen op het podium maakten vandaag hun droomdebuut. De nummer twee Genzebe Dibaba klokte 2.18.05. De 31-jarige wereldrecordhoudster op de 1.500 meter leverde hiermee ook een wereldprestatie. De Ethiopische die eerder al 1.05.18 liep op de halve marathon kon lang mee met Ayana. De 33-jarige Tsehaye Gemechu kwam als derde over de finish in 2.18.59 en maakte haar goede vorm helemaal waar.
Sensationele strijd
De kracht van de TCS Amsterdam Marathon is dat bij de mannen een sterk en breed deelnemersveld van start gaat. De ervaren hazen Edwin Kiptoo, die al jaren de regie heeft in Amsterdam, en Rhonzas Kilimo begeleidden de compacte groep halverwege in een strak tempo naar 61.53. Daarmee doken ze onder de tussentijd van het parcoursrecord (2.03.39, Tamirat Tola (Eth). Toen de Keniaanse hazen na 30 kilometer het veld verlieten, daalde het tempo van de overgebleven 10-koppige kopgroep iets.
Vanaf het 38-kilometerpunt in het Vondelpark, die in fraaie herfstkleuren stond, ging het tempo weer omhoog en begon de afvalrace. De vijf Afrikaanse lopers die over bleven keken naar elkaar. Het leverde een sensationele strijd op om de winst van de World Athletics Platinum Label marathon. Als Tsegaye Getachu op 41 kilometer een oppermachtige eindsprint inzet, hebben Titus Kipruto en Bazezew Asmare het nakijken. Getachu bleek na 42 kilometer en 195 meter het sterkst te zijn. Met 2.04.49 haalt hij 22 seconden van persoonlijk record af.
Het gehele podium liep sneller dan 2.05 en liepen hun snelste tijd ooit. De 24-jarige Keniaanse Titus Kipruto eindigde als twee in 2.04.54. De 26-jarige Bazezew Asmare uit Etiophië werd derde in 2.04.57.
Khalid prolongeert titel
Het publiek is nog steeds uitbundig als Khalid Choukoud onder de marathonpoort het Olympisch Stadion binnen komt sprinten. Gehuld in een oranje tenue bekroonde hij zichzelf opnieuw tot Nederlands kampioen. Euforisch liep hij na 2.09.34 door het finishlint en kuste uit blijdschap de rode atletiekbaan. Hij dook 21 seconden onder zijn persoonlijk record.
“Ik heb echt heel goed gelopen. Ik begrijp de marathon steeds beter”, concludeerde de 36-jarige marathonloper. “Het was een goede beslissing om niet te hard te starten, wat ik eerder wel wilde doen. Door de tegenwind hield ik me het eerste gedeelte rustig en kon ik het tweede gedeelte sneller eindigen.”
En dus kreeg Choukoud voor de tweede opvolgende jaar de gouden medaille omgehangen tijdens het Nederlands kampioenschap. Richard Douma kon lange tijd mee met de routinier. De voormalig baanloper kreeg het echter na 27 kilometer lastig en miste de aansluiting met de latere winnaar. Op 35 kilometer heeft hij vervolgens de wedstrijd verlaten. Lucas Nieuwenboer (2.15.26) en Remyo Tielsema (2.16.05) maakten het podium compleet.
Leonie Balter is de nieuwe Nederlandse kampioen bij de vrouwen. De 31-jarige Balter had 2.37.41 nodig voor haar goudenrace. Ze liep de race grotendeels met onder andere Jacelyn Gruppen. “Ik had geen ideale voorbereiding en rond 20 kilometer kreeg ik maagproblemen. Gelukkig kon ik terugkomen bij de groep en liep ik de laatste vijf kilometer sterk. Ik heb me toen echt gefocust op de winst in plaats van een persoonlijk record”, aldus de onderzoekster die woonachtig is in Stöckholm. Gruppen noteerde met 2.39.08 een persoonlijk record. Eva van Zoonen volbracht de marathon in 2.44.22 en werd derde.
Tekst gaat door onder foto.
Nederlands kampioenschap
Dit jaar in de TCS Amsterdam Marathon ook weer het toneel voor het Nederlands Kampioenschap marathon. Bij de mannen zal de strijd om het goud waarschijnlijk gaan tussen Khalid Choukoud en Richard Douma. Choukoud heeft een persoonlijk record van 2:09.55 en werd al eerder Nederlands kampioen. Voor Richard Douma wordt het, na de NN Marathon Rotterdam afgelopen april, zijn tweede marathon. In Rotterdam liep hij tijdens zijn debuut 2u12.21. Verder staan Gianluca Assorsia en Lucas Nieuweboer op de startlijst. Andere namen die prijken op de lijst van het Nederlands kampioenschap zijn: Wilfred van Holst, Remyo Tielsema en Fabian ten Kate. Bij de vrouwen zijn Jacelyn Gruppen, Eva van Zoonen en Jessica Oosterloo de podiumkandidaten.
Luister naar de nieuwe Susy Q&A podcast voor een voorbeschouwing (met Richard Douma en Björn Koreman)
Khalid Choukoud draait er niet omheen: ‘Ik ga voor alles of niets.’ De marathonloper weet uit ervaring dat hij voorzichtig start en tijd wint in het tweede gedeelte. Hij kent het parcours van Amsterdam uitstekend en gaat het nu anders aanpakken. “Ik heb niets te verliezen”, vertelt hij overtuigend. Voor Richard Douma is het zijn tweede marathon. ‘Ik heb veel lange duurlopen gedaan en dat geeft me veel vertrouwen’, vertelt Douma over zijn voorbereiding. Ook hij heeft niets te verliezen. ‘Ik ga gewoon mee en lekker racen. Dan zien we het wel.’
Bij de vrouwen zullen de medailles bij het Nederlands kampioenschap onder andere verdeeld worden onder Jacelyn Gruppen en Eva van Zoonen. Gruppen: ‘Ik wil een goede race lopen. Als ik de laatste kilometers goed doorkom, dan ga ik strijden om de medailles.’ Van Zoonen stond vorig jaar al op het erepodium met een derde plaats en vond dat een geweldige ervaring. ‘Ik heb een goede voorbereiding gehad en heb er heel veel zin in.’
Internationaal topveld
Almaz Ayana is één van de grootste talenten aller tijden op de lange afstanden. 2016 was het jaar waarin ze fenomenaal was: ze won in Rio de Janeiro Olympisch goud in destijds een nieuw wereldrecord op de 10.000 meter (29.17,45) en brons op de 5.000 meter. In dat jaar werd ze tevens bekroond tot IAAF-atlete van het jaar. De 30-jarige Ethiopische atlete werd eerder twee keer wereldkampioen en won twee keer het eindklassement van de Diamond League. Na een aantal jaren afwezigheid, door de komst van een zoon, is Ayana klaar om haar imposante palmares aan te vullen.
De 31-jarige Genzebe Dibaba is in het bezit van het wereldrecord op de 1500 meter (3.50,07, Monaco 2015). Ook heeft ze een Olympische zilveren plak op zak (2016, Rio de Janeiro). In het jaar 2015, toen ze wereldkampioen werd op de 1500 meter, werden haar briljante prestaties beloond met de titel IAAF-atlete van het jaar. Zij zal voor het eerst de uitdaging aangaan op de klassieke afstand.
Deze rappe dames worden onder andere vergezeld door Tsehay Gemechu. Hun 23-jarige landgenote heeft een persoonlijk record van 65.01 op de halve marathon en werd in 2019 vierde op de 5.000 meter tijdens het WK atletiek.
Parcoursrecord van 2.03.39 in gevaar?
Als het startschot van de TCS Amsterdam Marathon op zondag 16 oktober klinkt, dan kunnen bij de mannen de ogen gericht worden op CyBrian Kotut, Lemi Berhanu en Titus Kipruto. Op het razendsnelle parcours zullen zij azen op het parcoursrecord van 2.03.39 (Tamirat Tola 2021).
Lees ook: De 17 beste hardloopschoenen met een carbonplaat getest
CyBrian Kotut heeft al een aantal marathons op zijn naam geschreven: Hamburg, Firenze en Parijs. Dit voorjaar liep de 30-jarige Keniaan in een persoonlijk record van 2.04.47 naar de winst in Hamburg. Vorig jaar november was hij onverslaanbaar tijdens de 42,195 meter in Firenze en in 2016 zegevierde hij in Parijs. Kotut: ‘Mijn voorbereiding was perfect en mijn lichaam voelt goed’, vertelt de 30-jarige atleet.
Lemi Berhanu weet ook wat winnen is. Hij won onder andere de marathons van Dubai (2015), Boston (2016) en Xiamen (2017). Met een persoonlijk record van 2.04.33 kan de 27-jarige Ethiopiër op jacht gaan naar de winst.
Titus Kipruto is de revelatie uit Kenia. Dit voorjaar maakte de 24-jarige marathonloper grote indruk door de marathon van Milaan te winnen. In zijn tweede marathon kwam hij tot 2.05.05. Kan hij in Amsterdam zijn persoonlijk record opnieuw laten sneuvelen?
Live volgen
De TCS Amsterdam Marathon is zondag live te volgen bij de NOS, Eurosport, NH Nieuws en AT5. Vanaf 8:48 uur is de wedstrijd te zien op NPO 1 en NOS.nl met commentaar en een uitgebreide data-analyse van Michel Butter en Léon Haan. Op Eurosport 1 kijk je tussen 8:50 en 11:30 uur de marathon live. NH Nieuws en AT5 zenden tussen 9:00 en 11:29 uur uit en vervolgen dan hun uitzending om 12:00 uur. Op de website van de Amsterdam Marathon vindt je zondag tevens een stream. Samenvattingen zijn te zien bij NOS Studio Sport en BVN TV. Via de app kun je alle deelnemers live tracken. De start van de marathon is om 9 uur in het Olympisch stadion.
Hier vind je de Marathonkalender 2023
- Via Bahamas naar estafettes op Olympische Spelen
- Churandy Martina: ‘Als alles klopt, kan ik op de EK en Spelen ook de 100 meter lopen’
- Twee keer per dag hardlopen, heeft dat wel zin?
- Vijf belangrijke functies van omega 3-vetzuren voor hardlopers
- Nienke Brinkman valt uit in Hamburg Marathon: geen Olympische Spelen