Joshua Cheptegei (10 km) en Halimah Nakaayi (800 m) pakten namens Oeganda twee gouden medailles op het WK atletiek in Doha. De man achter dit succes is de Nederlandse trainer Addy Ruiter.
Door Jan Volwerk – eerder verschenen in AD De Dordtenaar
De geboren Papendrechter Addy Ruiter is in Nederland vooral bekend als atletiektrainer van Passaat en door zijn ‘pupillen’ Roy Hoornweg en Roos Blokhuis, die hij nog steeds begeleidt, en voormalig pupil Bart van Nunen. De internationale atletiekwereld kent Ruiter inmiddels als de grote man achter de Oegandese atletiekploeg, die met Joshua Cheptegei letterlijk goud in handen heeft.
,,Hij pakte op het WK atletiek in Doha niet alleen goud op de 10.000 meter. Eerder dit jaar won hij in het Deense Aarhus ook het WK Cross en komt door die prestatie in een uniek en klein rijtje topatleten. Cheptegei, ook in het bezit van het wereldrecord op de vijftien kilometer en deze zomer winnaar op de 5000 meter bij de Diamond League finale in Zürich, wordt gezien als de opvolger van het loopwonder Haile Gebrselassie,’’ aldus Ruiter.
Op afstand trainingsschema’s schrijven
Addy Ruiter, in zijn jonge jaren een zeer verdienstelijk hardloper en triatleet, is al vier jaar verantwoordelijk voor de begeleiding van de Oegandese atleten. ,,Nadat ik nee had gezegd om iets in China te gaan doen en ook een aanbod om bondscoach van de jeugd in India te worden had afgewezen, kwam het verhaal Oeganda op mijn pad. Jurrie van der Velde, werkzaam voor Global Sports Communication, het atletenmanagement van oud topsporter Jos Hermens, vroeg mij om enkele toptalenten in Oeganda te gaan begeleiden. Eén van die talenten was Joshua Cheptegei, die in 2014 wereldkampioen bij de junioren op de tien kilometer was geworden. Op afstand. Dus trainingsschema’s schrijven.’’
,,Nadat ik nee had gezegd om iets in China te gaan doen en ook een aanbod om bondscoach van de jeugd in India te worden had afgewezen, kwam het verhaal Oeganda op mijn pad.”
Kapchorwa
Na een eerste bezoek in tussen de bananenplantages en mangobomen gelegen atletiekkamp in het bergdorpje Kapchorwa, om kennis te maken met de atleten en de trainers daar, werd Ruiter direct duidelijk dat op afstand werken eigenlijk geen optie is. ,,Het kamp ligt op 2000 meter hoogte, halverwege de berg Elgon. De wegen waar zij hun kilometers moeten maken, zijn onverhard en zwaar. De gemiddelde snelheid ligt dan ook lager dan normaal. De trainingsschema’s moesten daarom direct worden aangepast.’’
Na de Spelen in Rio, waar Cheptegei zesde werd op de 10.000 meter en achtste op de vijf kilometer, is Ruiter met een steeds grotere regelmaat heen en weer gaan vliegen. Nu verblijft hij ongeveer zes maanden per jaar in Oeganda en is hij de rest van het jaar thuis in Hendrik-Ido-Ambacht. ,,De eerste tijd in Kapchorwa was zwaar. Er was vaak geen stroom en water moesten we met jerrycans bij een waterpomp halen.’’
,,De eerste tijd in Kapchorwa was zwaar. Er was vaak geen stroom en water moesten we met jerrycans bij een waterpomp halen.’’
Er is veel verbeterd. Ideaal is de situatie nog niet, zegt Ruiter die zijn atleten tijdens duurlopen achterop de brommer, de Boda-boda, observeert. ,,De atleten die zijn gespecialiseerd op de kortere afstanden, zoals de winnares van het goud op de 800 meter in Doha Halimah Nakaayi, trainen nu nog noodgedwongen in de hoofdstad Kampala. Omdat daar de enige tartanbaan van het land ligt. Aan de realisatie van een nieuw trainingscentrum, in de bergen boven Kapchorwa, wordt gewerkt. Maar dat nog even toekomstmuziek.’’
Team Oeganda
Ruiter maakt inmiddels op grote toernooien officieel deel uit van het Team Oeganda. De band met zijn atleten is hecht. Cheptegei maakte onlangs via Instagram wereldkundig dat hij Ruiter niet alleen ziet als zijn trainer, maar ook als een vaderfiguur. ,,In Kapchorwa is zelfs al een baby naar mij vernoemd. Hij heeft gelukkig ook Oegandese namen hoor. Alleen als ik er ben wordt hij little Addy genoemd, haha.’’
,,In Kapchorwa is zelfs al een baby naar mij vernoemd.”
Ruiter voelt zich thuis in Afrika. ,,In Nederland zijn heel veel atletiektrainers, maar zijn er maar heel weinig talenten. In Oeganda zijn er heel veel talenten. Alleen heel weinig goed opgeleide trainers. Ik probeer ook daar een rol in te spelen door zoveel mogelijk kennis over te dragen.’’ De taal is geen probleem. ,,In Oeganda zijn 24 dialecten, maar iedereen spreekt Engels,’’ aldus Ruiter, die zijn vizier nu op de Spelen in Tokio 2020 heeft gericht.