We krijgen veel vragen over de werking van GPS. Zo vond recent de BIG10 in Rotterdam plaats, met een door World Athletics officieel gemeten parcours. Toch zagen veel lopers op hun horloge en Strava dat ze meer dan de 10,00 kilometer hadden afgelegd. We doken in dit verschil met dank aan expert Wilbert Brink. Lees hieronder hoe GPS werkt en hoe het komt dat er afwijkingen kunnen ontstaan, vooral op een bochtig parcours.
Bij heel veel deelnemers van de BIG10 in Rotterdam gaf het horloge en Strava aan dat de gemeten afstand door de horloges van de lopers over het algemeen langer was dat de officiële meting van het parcours. Het parcours bestond uit zeven ronden op de wielerbaan in Rotterdam Noord. We zien bij veel lopers een afwijking van ongeveer 200 meter (2%).
Wilbert Brink heeft voor ons uitgezocht wat de reden is van deze onnauwkeurigheid. Het parcours is officieel opgemeten, de kans dat hier iets is misgegaan is zeer laag. De apparatuur en de gecertificeerde meters gaan nauwkeurig te werk, doen controlemetingen en zijn erg ervaren. Waarom dan toch dit verschil?
Wilbert Brink: ‘GPS (of beter: GNSS) heeft uiteraard zijn onnauwkeurigheden. Om die zoveel mogelijk te elimineren, zit in vrijwel alle ontvangers een zogenaamd Kalman-filter dat een soort gemiddelde snelheid en richting van de afgelopen tijd uitrekent en de onnauwkeurigheden als het ware glad strijkt. Dat werkt goed voor stukken waar ongeveer op een rechte lijn bewogen wordt, maar niet in scherpe bochten. En daar zit hier dus het probleem. Kijk maar naar een willekeurige bocht in het Strava-log van winnaar Noah Schutte. Je ziet duidelijk dat het lijkt alsof Noah deze bochten nogal ruim neemt, wat in werkelijkheid natuurlijk niet zo is. Dat komt dus door het Kalman-filter dat als het ware een beetje achter de feiten aanloopt. Een te ruime bocht betekent een te lange afstand en met al die bochten in het parcours levert dat dus uiteindelijk opgeteld bljkbaar een ongeveer 200 meter te lange afstand op. Het filter is gewoon niet goed getuned voor bochtige situaties.’
Lees ook: Noah Schutte en Lisa Rooms winnen spectaculaire BIG10
Kun je dat verschijnsel nog op een andere manier zien? ‘Omdat de tijd wel constant gemeten wordt en in de bochten de gemeten afstand dus te lang is, zou de snelheid in de bochten dus ook hoger moeten zijn. Noah heeft 28:33 over de 10km gedaan, dat is een gemiddeld van 2 min 51 per km. In het snelheidsprofiel op Strava zie je echter bij elke bocht een snelheid van ongeveer 2 min 40, wat dus te verklaren is door de te ruim gemeten bochten. Op de rechte stukken klopt het veel beter, daar werkt het filter veel beter. Het ene horloge gaat er wat beter mee om dan het andere, maar het effect is te zien bij bijna alle deelnemers van afgelopen zondag door soort hobbels in de snelheidsprofielen.’
Een vergelijkbaar effect zul je herkennen van een training op een atletiekbaan. Ook deze afstand is officieel gemeten, een atletiekbaan is exact 400 meter. Toch zul je in training doorgaans geen 400,00 meter op je horloge zijn nadat je een ronde hebt gelopen.
Op dit soort parcoursen is het dan handig om niet blind op je GPS te vertrouwen. En ja, volgend jaar zullen we dus kilometerbordjes gaan plaatsen.
- Rising Star: Evan Andes
- Loopjongens – Trailen
- Nederland slechts voor een deel succesvol op WK Estafette
- Via Bahama’s naar estafettes op Olympische Spelen (+ uitslagen)
- Churandy Martina: ‘Als alles klopt, kan ik op de EK en Spelen ook de 100 meter lopen’