Bram Som was een topper op de 800 meter. De 40-jarige ex-topatleet heeft drie Nederlandse records in handen, won negen nationale titels en werd Europees kampioen in 2006. Tegenwoordig loopt hij marathons en brengt hij zijn passie voor hardlopen over op anderen.
Impossible Games
Enkele dagen voordat wij Bram Som interviewden, zat hij nog in het Noorse Oslo voor de Impossible Games. Deze wedstrijd, een alternatief voor de Diamond League-wedstrijd in Noorwegen, werd coronaproof georganiseerd. Som was verantwoordelijk voor de Wavelight, een lichtjessysteem dat aan de zijkant van de baan als haas fungeert. Hij kijkt heel positief terug op de Impossible Games en ziet zijn taak als geslaagd. ”De organisatie heeft een heel mooi format neergezet, passend bij deze tijd. De Wavelight was tijdens de wedstrijd meer dan een tool om tijden aan te geven. Echt een toevoeging voor de wedstrijd. Het was een virtuele tegenstander. Het publiek genoot ervan. Ik was verantwoordelijk dat er optimaal gebruikt werd gemaakt van de Wavelight. 1 dat de atleten er profijt van hebben en 2 dat het publiek begrijpt wat er gebeurt op de baan. In eerste instantie is de Wavelight er voor het publiek / kijkers. In tweede instantie voor de atleten. Hier moet een goede balans zijn. Dus veel afstemming tussen verschillende partijen.” Los van de Wavelight vond hij het een leuke wedstrijd. ”Gaaf dat zo’n organisatie in ieder geval de moeite neemt om iets neer te zetten. Ze hadden het ook niet door kunnen laten gaan. Het is natuurlijk raar om in het stadion te zijn dat leeg is. Ik heb de televisie-uitzending niet gezien waar het uiteindelijk om ging, maar ik denk dat er iets heel leuks is neergezet, echt wel vernieuwend. Ik heb er zeker van genoten.” De heen- en terugreis naar Noorwegen verliep, ondanks het coronavirus, heel gemakkelijk voor Som. “We zijn er heen gereden met de auto en de grenscontroles waren heel soepel. We hadden papieren van de Minister van Veiligheid van Noorwegen die ons toestemming heeft gegeven. De noodzaak van reizen was er. Bij de grenscontroles was het niet meer dan vragen waar we heen gingen, wat we gingen doen en één papiertje tonen. Er was verder ook geen drukte, dus het verliep eigenlijk heel soepel.”
Streven naar perfectie
Tussen 1997 en 2013 behaalde Som nationale en internationale successen op de middellange afstand. In 2000 en 2004 mocht de atleet Nederland vertegenwoordigen op de Olympische Spelen. Zijn scherpe tijden van 1.43,45 (outdoor) en 1.45,86 (indoor) gelden nog altijd als Nederlands record. Daarnaast is hij één van de vier houders van het nationaal record 4×800 meter voor clubs. Som kijkt dan ook heel tevreden terug op zijn topsportcarrière. ”Het heeft me meer gegeven dan enkele mooie prestaties. Ook persoonlijke ontwikkeling en inzicht in wie ik ben en wat ik wil! Als topsporter zou je achteraf altijd dingen anders doen. Dat is het mooie denk ik van topsport. Je blijft altijd streven naar perfectie en dat bestaat niet. Ik ben heel blij dat ik een Europese titel heb. Dat voelt voor mij als meer dan geslaagd. Dat was voor mij denk ik één van het hoogst haalbare. Tuurlijk, als ik het overnieuw had moeten doen had ik het anders gedaan, maar voor dat moment was dat super. Daar ben ik heel trots op!”
‘Dat is het mooie denk ik van topsport. Je blijft altijd streven naar perfectie en dat bestaat niet.’
Sterke lichting
Op zevenjarige leeftijd begon Som met atletiek bij Atletico’73 uit Gendringen. Van die vereniging is hij nog steeds lid. De 800-meterspecialist heeft in zijn topsportcarrière nagenoeg altijd in Arnhem getraind en gewoond. Som heeft verschillende trainers en trainingsgenoten gehad. ”Ik heb heel lang bij Honoré Hoedt getraind. Toen trainde ik in een groepje met Gert-Jan Liefers, Arnoud Okken en een poosje met Marko Koers. Ik ben veel op trainingskamp geweest met Kamiel Maase en Simon Vroemen. Er was een hele sterke lichting op de middellange afstand in de jaren 2000 tot 2006. We hebben heel veel samen getraind en dat was heel leuk. Ik woonde samen met Gert-Jan en Arnoud. Later ben ik wel gewoon op mijzelf gaan wonen. Daarna ben ik van Honoré geswitcht naar Grete Koens en heb ik een jaar bij Grete getraind. De laatste vier jaar heb ik onder Ruben Jongkind getraind. Dat was voor mij persoonlijk de meest prettige periode: het fijnst getraind, veel geleerd en eigenlijk ook een beetje mijn zelfstandigheid ontwikkeld. Als ik ergens heel trots op ben, dan is het natuurlijk op de Europese titel en mijn Nederlands record, maar ook op mijn zevende plek op het WK in 2009. Na veel blessureleed ben ik toch heel sterk teruggekomen en in 2009 heb ik ook een 1.43 gelopen. Ik heb mijn topsportcarrière heel fijn afgesloten.”
EK atletiek 2006
Bram Som juicht na zijn Europese titel op de 800 meter in Göteborg.
Europese titel en NR 2006
De mooiste momenten waren voor Bram Som de Europese titel in 2006 en zijn Nederlands record, dat hij vijf dagen later liep. Op het EK atletiek in het Zweedse Göteborg liep Som een hele sterke race. Hij wachtte af tot het laatste moment en kwam pas in de slotfase van de 800 meter aan kop. Na bijna een struikelpartij op 600 meter hield hij zich goed stand in het gedrang om de titel. Op de laatste meters sprintte hij aan de binnenkant naar de beste prestatie uit zijn carrière. ”Een hele rommelige race. Echt een kampioenschapsrace, met een relatief langzame eerste ronde. Hij ging zo langzaam dat tussen 500 en 600 meter het hele veld een beetje over mij heen kwam. Ik liep tweede en raakte ingesloten op 200 meter voor de finish. Ik vond pas een gaatje 40-50 meter voor de finish. Toen was het een beetje duwen, trekken en stapte ik twee keer aan de binnenkant. Met een borstlengte voorsprong won ik.” Die momenten worden steeds mooier, vindt Som. ”Als je daar bent en het gebeurt dan geniet je natuurlijk van het moment, maar op het moment dat je Europees kampioen wordt, dan gaan je gedachten meteen alweer verder van oké, nu het volgende. Je staat eigenlijk heel weinig bij stil bij die prestaties. Lang daarna krijgt die titel eigenlijk meer waarde. Een titel is altijd een heel mooi moment. Ik heb er enorm van genoten, maar ik denk dat als ik ‘m nu terugkijk nog wel meer kippenvel krijg dan in het begin. Topsporters kijken niet zo heel graag terug, die willen gewoon vooruitkijken. Als ik Europees kampioen ben, wil ik heel graag een plak op een WK. De weken waren natuurlijk heel bijzonder en heel mooi om dat mee te maken. Er zaten natuurlijk hele leuke dingen aan vast, maar dat seizoen was de focus eigenlijk wel gewoon vooruitstreven, verder, verder, verder, veel wedstrijden lopen. De titel en het record hebben voor mij steeds meer waarde gekregen.” Welke van de twee het mooist was, weet Som niet.
Bekijk hier de gouden 800 meter van Bram Som op het EK in 2006.
NK atletiek 2009
Bram Som pakt overtuigend de Nederlandse titel op de 1500 meter in het Olympisch Stadion.
Haas
Bram Som is gestopt met zijn eigen atletiekcarrière, maar dat wil niet meteen zeggen dat hij niet meer op de baan staat bij internationale wedstrijden. Al enkele jaren haast hij topatleten naar een snelle tijd. Als tempomaker houdt hij de loper uit de wind en zorgt hij dat degene de juiste tijd loopt. Zo haasde hij in 2019 binnen 24 uur twee wereldrecords. In Birmingham werd een indoorrecord op de Mijl gelopen en een dag later hielp Som mee aan een wereldrecord op de 5 kilometer in Monaco. ”Ik vond het lastig om afscheid te nemen van de topsport. Als haas heb ik een mooie taak gevonden. Het heeft heel veel mooie aspecten. Het geeft mij een kick om een veld op de 0,1 seconde nauwkeurig af te leveren en vervolgens te zien dat er records sneuvelen. Ik heb meerdere wereldrecords gehaast. Dat was fantastisch.” Als haas wil hij niet zoveel meer bereiken. ”Ik had eigenlijk dit jaar een beetje een punt erachter willen zetten. Dat is nu niet gelukt, want er zijn geen wedstrijden. Misschien dat ik dat nog een jaar uitstel. Ik moet wel het niveau halen, dat is belangrijk.” Volgend jaar wil hij zijn taak doorzetten. ”Ik kan dan nog net het niveau halen op een 3 of op een 5 kilometer om goed te kunnen hazen en dan vind ik het echt wel mooi geweest. Dus volgend jaar is mijn laatste jaar.”
International PSD Bank Meeting Düsseldorf 2018
Bram Som in actie als haas op de 800 meter.
Marathon
Zijn passie voor hardlopen is hij zeker niet verloren. De Europees kampioen van 2006 traint nu 4 à 5 keer per week. Om fit te blijven en haaswerk te kunnen doen. Som heeft zijn eigen onderneming BramSomCoaching (www.bramsom.nl), waarin hij recreanten begeleid naar hun doelen. De hardloper ziet gezond blijven als een groot doel. ”Ik wil de rest van mijn leven kunnen blijven hardlopen. Dat vind ik eigenlijk het belangrijkste. Weinig blessures en zoveel mogelijk kennis overdragen. Ik zie mezelf als een experimenteel object. Ik test graag zelf en probeer nieuwe dingen zelf uit, alvorens ik het andere atleten adviseer.” De nationaal recordhouder op de 800 meter vindt het leuk om grenzen te verleggen. ”Ik vind eigenlijk alles leuk. Ik vind het leuk om af en toe een marathon te lopen en lekker op de baan te knallen.” Maar echt prestatieve doelen heeft Som niet meer. ”Ik zal vast een keertje NK marathon lopen, lijkt me wel leuk, of misschien een keertje proberen een 2:30’er te lopen op een marathon. Maar ik er zet er niks voor aan de kant. Ik leef er niet als echte topsporter heen, meer als fanatieke recreant.” Toen een succesvolle atleet op de 800 meter, nu een enthousiaste coach, haas en marathonloper.
Foto’s: Erik van Leeuwen
- Het jaar van Sifan Hassan
- De Nederlandse marathonranglijst van 2024 (mannen en vrouwen)
- Onze 42 favoriete hardloopboeken
- Verbeter je kracht en flexibiliteit: De 5 beste kuitoefeningen
- Valencia Marathon (alle uitslagen) en interview Björn Koreman