Sinds Jorinde van Klinken tijdens de Europese Kampioenschappen in Rome zilveren medailles heeft gewonnen op zowel het kogelstoten als het discuswerpen is er veel aandacht voor de combinatie van deze disciplines die maar zelden voorkomt in de hedendaagse topatletiek. Eén van haar voorgangers was Rutger Smith, die ruim tien jaar lang op het allerhoogste internationale niveau excelleerde op beide disciplines waarbij hij negen WK- en EK-medailles veroverde en in Osaka in 2007 tijdens de WK brons won op beide disciplines. Een ontmoeting met de topsportcoördinator van de Belgische atletiekbond in het iconische Stadio dei Marmi, dat dienst doet als warming-upbaan op het olympisch complex in Rome.
Langer dan decennium wereldtopper op kogel én discus
Al vanaf zijn jeugd was de nu 42-jarige Rutger succesvol op beide werpdisciplines. Zo werd hij in 1999 op zowel discus als kogel Europees juniorenkampioen, en bij de wereldjuniorenkampioenschappen in Chili in 2000 veroverde hij goud op kogel en brons bij het discuswerpen. En bij de neosenioren (onder 23 jaar) was het precies andersom. ,,En de jaren erna kwalificeerde ik mij ook voor de grote toernooien. Ik had toen niet het gevoel dat het elkaar in de weg zat. Achteraf kun je altijd discussiëren of ik mij had moeten specialiseren, maar op dat moment ging het goed. Als ik in topvorm was wierp ik op beide onderdelen gewoon ver.” Toen Smith begin in de dertig was liet hij het kogelstoten schieten, onder andere vanwege een gescheurde achillespees maar ook omdat het volgens hem toen moeilijk te combineren was. Na 2016 stopte hij.
Lees ook: Tweede zilveren medaille voor werpster Jorinde van Klinken
Wat is het verschil tussen kogelstoten en discuswerpen?
,,Afgezien van het feit dat de ring 2,5 meter bij discus en 2,135 meter bij kogel is, stoot je de kogel weg vanuit je nek en de discus heb je zo ver mogelijk van je lichaam, dat is het grote verschil. Bij kogel kom je nog weg als je agressief bent en je de kogel een knal geeft, bij discus moet je veel meer ontspannen blijven.” Zonder zichzelf op een voetstuk te willen plaatsen denkt Smith dat hij in veel sporten de betreffende technieken heel snel oppakte. ,,Dat gebeurde dus ook met kogel en discus, en dat gevoel kon ik gewoon splitsen. Als ik in een kogelring stond wist ik wat ik moest voelen voor kogel en hetzelfde gold wanneer ik in een discusring stond. Ik denk dat het heel erg persoonlijk is en niet iedereen kan het.”
Hoe ben je begonnen in de atletiek?
,,Ik deed een beetje meerkamp. Toen ik zes was ging ik op atletiek. Ik wilde al eerder toen ik drie was en de Olympische Spelen van Los Angeles op televisie zag, maar je mocht pas op atletiek op je zesde. Ik deed alle onderdelen, dus ook werpdisciplines. Eerst balwerpen maar ook kogelstoten, en vanaf je tiende pak je ook een discus. Je krijgt dan door dat je daar wel goed in bent en heb je je lichaamsbouw ook wel mee. Maar de doorslag gaf vooral dat ik op mijn dertiende last kreeg van mijn knieën door mijn groeispurt, ofwel Osgood Schlatter, waardoor ik een jaar lang niet mocht sprinten en springen. Het enige dat ik nog een beetje kon doen was werpen uit stand. Ik bouwde daardoor zo’n voorsprong op bij het werpen en werd Nederlands kampioen en plaatste mij voor de EK Junioren. Toen ik daar goud pakte was de keuze gauw gemaakt.”
Hardloopnetwerk Nieuwsbrief: Ontvang elke maandag de hoogtepunten van afgelopen week in je mailbox
Er zijn maar weinig voorbeelden van topatleten die deze combinatie doen?
De Amerikaan Bud Houser deed het tijdens de Spelen van 1924 en 1928. Hij veroverde goud met de discus in 1924 in Parijs en goud op zowel kogel als discus in 1928 in Amsterdam. ,,Dat waren natuurlijk wel andere tijden. Sinds er in de jaren ’80 een WK atletiek kwam en het allemaal serieuzer en professioneler werd is het niet meer gebeurd.” Op een WK is het nooit eerder gebeurd tot Smith in 2007. Op een EK wel eens zoals in 1978 voor het laatst bij de vrouwen, tot Jorinde nu. ,,Het is dus speciaal en vooral in deze tijd maar ook toen ik actief was. Men is steeds meer gaan specialiseren. Naast Jorinde ken ik niemand anders in de wereldtop die deze combinatie maakt, dus het gaat meer en meer een hele grote uitzondering worden.”
Voorspel je Jorinde een succesvolle toekomst in deze combinatie op wereldniveau?
,,Ze heeft met kogel al ver gestoten maar moet constanter worden, en iets verder. Op discus heeft ze wel al laten zien dat ze ook in WK-finales als ze haar ding doet medailles kan halen.”
Lees ook: Tijdschema atletiek Olympische Spelen
Jorinde van Klinken
Het was 46 jaar geleden dat een atlete medailles won bij zowel het kogelstoten als discuswerpen. De laatste dame die dat presteerde was de Oost-Duitse Margitta Dröse op de EK van 1978 in Praag (brons op kogel en zilver op discus). Van Klinkens reactie na haar twee zilveren medailles op de de EK in Rome:
,,Twee medailles is echt ultiem. Sinds het moment dat mensen tegen mij zeiden dat ik voor één onderdeel in de atletiek moest kiezen en dat is zeker zeven jaar geleden, heb ik in mijn hoofd geprent dat ik medailles wil op beide onderdelen. Het is nog onwerkelijk omdat het zo lang geleden is dat dit ook is gepresteerd. Ik had van Margitta Dröse nooit gehoord, maar ik besef dat ik nu een voorbeeld kan zijn voor andere atleten die ook de twee onderdelen willen doen. Het is nog altijd vrij standaard in de atletiek dat je voor één onderdeel kiest op een bepaald moment. Ik zie dat anders. In de basis ben ik een atlete die alle onderdelen van de sport waardeert. Verspringen vind ik eigenlijk het leukst om te doen, maar daar ben ik nu wat te zwaar voor.”
Palmares Rutger Smith
- 27 keer Nederlands kampioen
- 9 WK/EK-medailles
- 3 x deelname aan Olympische Spelen
Persoonlijke records:
- 21,62m kogelstoten
- 20,89m kogelstoten indoor
- 67,77m discuswerpen
Foto’s: Erik van Leeuwen
- Review: ASICS GEL-Kayano 31
- FBK Games: Femke Bol, twee keer Nadine Visser én twee keer Sifan Hassan
- Deze 3 hardloopwedstrijden in de zomer mag je niet missen
- Rising Star: Marijn Kieft
- Op deze vijf onderdelen moet je letten tijdens de NK U18 & U20